Botontkalking door melk hoe zit dat? Welke rol speelt de verhouding calcium en magnesium hierin? Hoe zorgt Fosfor voor sterke botten? Ik zal dat zo goed mogelijk proberen uit te leggen.

Botontkalking door melk hoe zit dat?

Hoe krijg je botontkalking door melk? Als kind vond ik melk niet lekker, ik werd er misselijk van en kreeg slijm in mijn mond. Ook moest ik ervan hoesten. Op de kleuterschool kregen we van die blauw met witte pakjes schoolmelk. Soms waren ze warm, dat was helemaal om de kotsen. Thuis mocht ik chocopoeder in mijn melk, dan ging het nog wel. Uiteindelijk hoefde ik geen melk meer, mijn vader vond het als kind ook niet lekker. Als er voor een opleiding een lunch geregeld wordt dan is er altijd melk en broodjes kaas. Heel gezond, of niet? Laten we de melk eens biochemisch bekijken. Wat doet melk eigenlijk met je lichaam?

Lactose

Lactose is een andere naam voor melksuiker. Deze suiker komt in voor in de melk van zoogdieren en zit daardoor ook in de meeste zuivelproducten. Lactose zit dus ook in geiten of schapenmelk. Om deze suiker af te breken is het enzym lactase nodig. Als baby hebben we in principe allemaal het lactase enzym aangemaakt. Want moedermelk bevat ook lactose. Alleen neemt de productie van dit enzym af na het zogen. De mate waarin dit afneemt verschilt per bevolkingsgroep. De Aziaten verliezen hun lactase activiteit in drie jaar met zo’n 60 à 70%. De Europeanen maken in principe genoeg lactase aan om de lactose te kunnen verteren.

Lactase

Lactose is een samengestelde suiker dat bestaat uit galactose en glucose. Het enzym lactase breekt het suiker af zodat het niet meer één groot suikermolecuul is. Het bestaat dan uit galactose en glucose wat makkelijk kan worden opgenomen in de dunne arm. Als je het enzym lactase mist of als het niet zo actief is dan kan de melksuiker niet worden opgenomen in de dunne darm. Het lactose komt dan onverteerd aan in de dikke darm en daar gaat het gisten. Dit heeft verschillende klachten tot gevolg zoals: opgeblazen buik, buikpijn, winderigheid, diarree, enzovoorts. Eerst dronk ik altijd vier keer per dag cappuccino. Door de melk en de suiker kreeg ik inderdaad een opgeblazen gevoel, buikpijn en last van winderigheid. Sinds ik mijn koffie zwart drink heb ik daar geen last meer van. Als mijn zuivelinname hoger is dan normaal, krijg ik ook meer jeuk op mijn hoofd. Dat komt omdat koemelk veel “insuline like grow factor” bevat, een stof die op insulinereceptoren gaat en zorgt voor groei. En ook voor celdeling en dus de psoriasis op mijn hoofd activeert.

 Een lactose-intolerantie is wel wat anders dan een koemelk allergie. Bij een koemelk allergie gaat het om het melkeiwit caseïne. Het lichaam ziet deze eiwitten als lichaamsvreemd en  reageert. Het immuunsysteem komt in actie.

Caseïne

De caseïne kan een immuunreactie opwekken. Het immuunsysteem maakt je lichaam bijvoorbeeld insulineresistent. Dat is vervelend, want als het immuunsysteem actief is geeft dat allerlei klachten. De bloedsuiker waarden stijgen, daardoor stijgt de bloeddruk en het cholesterol. Allemaal mechanismen van het lichaam als het immuunsysteem actief is en je insulineresistent maakt.

Het slijm in mijn mond als ik melk dronk kwam door de caseïne. Deze zorgt ervoor dat er een soort slijmlaag in de maag en darmen achter blijft, waardoor belangrijke voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen niet goed op worden genomen in het lichaam. Caseïne is lastig te verteren. Waardoor het proces hiervan ons meer vitaminen en mineralen kost dan het drinken van melk of het eten van melkproducten ons oplevert.

Melk goed voor je botten?

Dat zou je zomaar kunnen denken want botten bestaan uit kalk (calcium) en melk is een bron van calcium. Theoretisch zou dit moeten kloppen. Helaas is dat niet het geval. De  verhouding calcium, fosfor en magnesium in koemelk is niet goed. Daarbij is veel van het calcium in melk gebonden als calciumcarbonaat. Op deze manier kan het niet worden opgenomen door het lichaam en komt het ook niet in de botten terecht.

Een koe haalt zijn calcium uit gras en wij zouden het uit vis, broccoli of spinazie moeten halen.

Verhouding calcium, fosfor en magnesium

Na calcium is fosfor het meest voorkomende mineraal in het lichaam. Fosfor komt voor in elke cel van het lichaam. Het helpt samen met calcium en magnesium bij de aanmaak van onze botten. Daarbij speelt de goede verhouding een belangrijke rol. Het calcium wordt pas in de botten opgenomen als de verhouding calcium, fosfor en magnesium goed is. Deze verhouding meet het lichaam in het bloed. De hoeveelheid fosfor in melk is bijvoorbeeld te hoog. Om te zorgen dat de verhouding weer klopt, gaat het lichaam calcium terugwinnen uit de botten zodat de verhouding goed is.

Dit geldt ook voor de verhouding calcium : magnesium. Die moet zijn 2 : 1, maar in zuivel is deze 4 : 1. Er zit dus twee keer te weinig magnesium in zuivel om een goede verhouding in het bloed te krijgen. Daardoor wordt magnesium aan de botten onttrokken bij het drinken van melk. De botten worden van melk daarom niet steviger, maar poreuzer .

Zo kan je zomaar door het drinken van melk een magnesium te kort krijgen. Als je last hebt van spierkrampen in je kuiten of voeten, kijk dan eens wat er gebeurd als je jouw zuivelinname verminderd. Magnesium helpt namelijk bij het ontspannen van de spieren, meestal is extra magnesium nemen als suppletie genoeg om spierkrampen te verminderen. Of je zuivelinname verminderen.

Zuivel en je darmen

Als je gevoelig bent voor zuivel, slaat dat vooral op de slijmvliezen van je KNO gebied. Ik kreeg slijm in mijn mond en moest hoesten. Romée had als klein kind astma klachten en mocht daarom van mij geen melk. Zelfs oorontsteking en hooikoorts zijn te relateren aan de inname van zuivelproducten. De slijmvliezen raken geïrriteerd doordat de vertering van de zuivel lastig gaat in de darmen.  Als er in de darmflora een disbalans is dan kan dat gevolgen hebben voor de lactase productie. Bij mensen met de ziekte van Crohn, coeliakie of spastische darm is dit ook het geval. Deze mensen hebben er baat bij als de ze zuivelinname sterk verminderen. Als de darmen gezond zijn en de flora in orde dan kan je in kleine hoeveelheden prima af en toe zuivel nemen.

Alternatieven voor zuivel

Beter maar gewoon geen zuivel, dit zorgt eigenlijk alleen maar voor “gedoe”. Als je dan toch af en toe zuivel wil nemen, kan je ook van te voren wat lactase nemen. Dat verteerd al aanzienlijk makkelijker.

Gefermenteerde melkproducten zijn makkelijker te verteren. Dat komt omdat de melkzuurbacteriën dan buiten ons lichaam al een deel van het werk hebben gedaan. De hoeveelheid lactose kan dan wel tot de helft af nemen. Een mooi voorbeeld hiervan is kefir  hierbij is de lactose hoeveelheid zelfs nog minder. Broccoli kan je ook fermenteren, dan moet je eerst een paar minuten stomen. Vervolgens zet je het in water met wat probiotica en dan laat je het staan. Dan krijg je zure broccoli.

Maar wat nu met je botten?

Calcium

Vis bevat over het algemeen meer calcium dan vlees. Calcium zit ook veel in groene groenten, denk aan broccoli, Chinese kool en spinazie.  Ook in fruit zit calcium bijvoorbeeld abrikoos, dadels of kiwi. Om calcium goed uit de darmen op te nemen heb je vitamine D3 nodig. Helaas schijnt in Nederland de zon daarvoor niet genoeg en daarbij is bakken in de zon ook weer niet zo gezond. D3 kan je daarom prima als supplement nemen, denk maar eens aan levertraan. Daarnaast heb je vitamine K2 nodig om het calcium door het bot te laten opnemen. K2 wordt door gezonde darmflora geproduceerd. Zorg dus goed voor je darmen.

Tot slot magnesium. Dit mineraal is ook nodig om het calcium in de botten te krijgen. Magnesium wordt ook voor een heleboel andere reacties in het lichaam gebruikt. Vooral bij stress verbruik je veel magnesium. Als je last hebt van krampen in je kuiten of voeten terwijl je slaapt, dan kun je wel wat extra magnesium gebruiken.

Fosfor

Fosfor krijgen we eerder teveel dan te weinig binnen. Het zit namelijk in vlees, frisdranken en voorbewerkte maaltijden. Als je hiervan teveel eet, zal het lichaam ter compensatie de calcium en magnesium uit de botten halen. Daarom kun je beter vlees, frisdrank en bewerkt eten matigen.

Bewegen

Als beweging toch weer de krachttraining, dat is beter voor de botten. Spieren hechten aan botten, als de spieren sterker worden trekken ze harder aan de botten. De botten zullen om deze krachten op te vangen ook sterker worden.

Wil je geen botontkalking door melk? Er zijn genoeg redenen om je zuivelinname vors naar beneden te brengen. Op naar stevige botten en weg met osteoporose. Niemand wil tenslotte een weekdier zijn.

Op dit artikel zijn de algemene voorwaarden van toepassing. De informatie in dit artikel is informatief van aard en niet bedoeld als persoonlijk medisch advies. Oerlogisch kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor: direct of indirect geleden schade die het gevolg zou kunnen zijn van het toepassen van de informatie en/of het wel of niet aanbieden van bepaalde informatie.